Artrose van de elleboog

Artrose van de elleboog

De elleboog bestaat uit 3 botdelen: de bovenarm (= humerus), het kopje van het spaakbeen (= radius) en de ellepijp (= ulna). Elk van deze botdelen is bekleed met een laagje kraakbeen. Zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde van de elleboog bevinden zich gewrichtsbanden die zorgen voor de stabiliteit van de elleboog, samen met de omliggende spieren.

Het kraakbeen in het gewricht kan door veroudering of door langdurige zware belasting (zwaar werk, sport) beschadigd raken en verdwijnen. Dit noemen we artrose. Ook zien we deze artrose na een vroeger doorgemaakt trauma aan de elleboog. Als reactie op de artrose gaat het gewricht extra bot aanmaken aan de randen van het gewricht (= osteofyten) en losse fragmenten zich vormen in het gewricht (= gewrichtsmuizen). Het kapsel rondom de elleboog ontsteekt met een vochtuitstorting van het gewricht tot gevolg.

 

Symptomen

De symptomen zijn zoals in andere gewrichten indien er artrose optreedt: pijn bij belasting, zwelling, stijfheid en soms ook blokkages.

 

Diagnose

De diagnose wordt gesteld aan de hand van een radiografie. Meestal wordt er bijkomend nog een CT-scan gemaakt voor het nazicht van de osteofyten en gewrichtsmuizen.

 

Behandeling

De behandelingsopties bij artrose van de elleboog zijn in eerste instantie zoals bij alle andere gewrichten pijnstilling en ontstekingsremmers. De volgende stap is een cortisone of een gelinspuiting (= hyaluronzuur) in het gewricht. De behandeling is voornamelijk gericht op pijncontrole aangezien het verlies aan kraakbeen kan niet worden hersteld.

Indien dit onvoldoende pijncontrole geeft of u last heeft van blokkages/forse verstijving kan worden overgegaan tot een operatie.

De operatie

Bij jongeren patiënten of een vroegtijdig stadium van de artrose maken we het ellebooggewricht schoon door het wegnemen van het overtollige bot en losse botfragmenten. Dit zal de pijn doen verminderen alsook de beweeglijkheid van de elleboog doen verbeteren.

De operatie vindt plaats in dagziekenhuis. De operatie gebeurt onder algemene narcose. Bijkomend wordt er een extra verdoving toegediend met een prik in de hals wanneer u wakker bent vóór de ingreep. Deze verdoving zorgt ervoor dat de pijn na de operatie makkelijker onder controle te houden is. Hierbij zal ook de arm ongeveer 12uur verdoofd/verlamd aanvoelen. Meer informatie over de anesthesie vindt u in de informatiebrochure Anesthesie.

Bij een kijkoperatie van de elleboog wordt via kleine insteekwondjes de buis (scoop) in het gewricht gebracht. Dit is een potlood-dunne buis met daarin een lenzensysteem. Het brengt licht in het gewricht, waardoor het inwendige van het gewricht te zien is. Een kleine camera is gekoppeld aan de scoop en laat het beeld zien op een TV-scherm.

De duur van een kijkoperatie bedraagt ongeveer 30 tot 60 minuten afhankelijk van de gevonden afwijking en behandeling.

In sommige gevallen is het tegenaangewezen een kijkoperatie uit te voeren. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn indien de algemene toestand van de patiënt geen algemene narcose toelaat, indien er al operaties aan de zenuwen rondom de elleboog in het verleden zijn gebeurd, of indien er teveel littekenweefsel is gevormd waardoor de zenuwen in gevaar komen bij een kijkoperatie. De risico’s zullen correct worden afgewogen en besproken en indien gewenst worden overgegaan tot een open operatie waarbij in eerste instantie een insnede aan de buitenzijde van de elleboog wordt gemaakt. Indien hiermee onvoldoende mobiliteit wordt bekomen, zal bijkomend aan de binnenzijde een insnede wordt gemaakt om zo het overtollige bot en verklevingen weg te nemen.

 

Bij ouderen patiënten en zeer vergevorderde artrose overwegen we het plaatsen van een totale elleboogprothese. Hierbij gelden een aantal restricties: zo mag men maximaal 3-5kilogram per keer tillen. Dit is ook de reden dat een dergelijke prothese alleen op oudere leeftijd wordt geplaatst. Anders is de normale levensduur van de prothese niet haalbaar.

Deze operatie gebeurt met 2-3 overnachtingen onder algemene narcose. Bijkomend wordt er een extra verdoving toegediend met een prik in de hals wanneer u wakker bent vóór de ingreep. Deze verdoving zorgt ervoor dat de pijn na de operatie makkelijker onder controle te houden is. Hierbij zal ook de arm ongeveer 12uur verdoofd/verlamd aanvoelen. Meer informatie over de anesthesie vindt u in de informatiebrochure Anesthesie.

Mogelijke complicaties zijn infectie, nabloeding,… Een bijkomende complicatie specifiek voor het ellebooggewrichts is verstijving van de elleboog (1-5%) en zenuwletsel (1-5%). Een zenuwletsel is meestal van voorbijgaande aard.

 

Revalidatie

1. Wondzorg: U krijgt een drukverband voor 48 uur indien een kijkoperatie heeft plaatsgevonden. Bij het plaatsen van een elleboogprothese krijgt u een drukverband voor 2 weken.

Het drukverband na een kijkoperatie kunt u nadien zelf verwijderen. De wondjes dient u dan te ontsmetten en beschermen met de kleefpleisters (Tegaderm, Opsite,…). De kleefpleisters moeten worden ververst indien het verband lekt of binnenin vochtig wordt. Met deze kleefpleisters mag u douchen, maar niet baden.

De draadjes worden verwijderd na 2 weken op de controleraadpleging.

1. Pijnstilling: Pijnstilling is noodzakelijk voor uw comfort en om de kinesitherapie mogelijk te maken. Neem vooral in de beginfase voldoende pijnstillers en doe het zeker een half uurtje voor de kinesitherapie.

Heel vaak is er ook nachtelijke pijn. Neem een langwerkende pijnstilling vóór het slapengaan.

Geleidelijk zal de pijn verminderen en kunt u de inname van de pijnstillers afbouwen.

Om de pijn te verzachten en de zwelling te doen verminderen, kan u ook ijs op de elleboog leggen. Dit mag niet langer dan 15min per uur duren.

1. Kinesitherapie: Na de operatie krijgt u een voorschrift mee voor de kinesist. Dit schema dient strikt gevolgd te worden.

Doe meermaals per dag volgende oefeningen (5x5min)

1. 1. Pendelen: vooroverbuigen, zo ontspannen mogelijk door het bewegen van de romp de arm laten slingeren
   2. Bewegen van de pols en vingers (een volledige vuist maken en de vingers volledig strekken)

Indien een elleboogprothese is geplaatst krijgt u de eerste 4 weken een draagdoek. U mag de eerste maanden geen belasting uitvoeren en nadien ook maar maximaal 3-5kg per keer tillen.

1. Vervolgafspraak: na 2 en 8 weken wordt een controle afspraak voorzien
2. Sporthervatting: Sporthervatting is afhankelijk van de aard van de sport en behandeling en kan variëren tussen de 2 weken en 3 maanden. Dit zal vóór de ingreep worden besproken met uw behandelende arts.
3. Werkhervatting: Werkhervatting is afhankelijk van de aard van het werk en behandeling en kan variëren tussen de 2 weken en 3 maanden. Dit zal vóór de ingreep worden besproken met uw behandelende arts.
4. Autorijden: U mag beginnen autorijden wanneer u zelf voelt dat u gemakkelijk kan sturen met beide handen zonder enig probleem. Hiervoor zou u uw arm comfortabel boven schouderniveau moeten kunnen heffen. Voor de meeste mensen is dit ongeveer 1-2 weken na de ingreep zo geen stabilisatie werd uitgevoerd of geen prothese van de elleboog werd geplaatst.

 

Wat in geval van nood?

U neemt onmiddellijk contact op met de dienst Orthopedie indien:

• U koorts ontwikkelt (meer dan 38°C)
• Er meer pijn ontstaat dan voordien, gecombineerd met zwelling en roodheid
• De wondjes etter verliezen
• De pijn blijft ondanks rust, ijsapplicaties en adequate pijnstilling

In geval van nood buiten de kantooruren kan u contact opnemen met uw huisarts of de dienst Spoedgevallen van het AZ Klina.