Hamerteen en klauwteen (kromstand van de kleine tenen)
Hamerteen en klauwteen (kromstand van de kleine tenen)
Wat is een hamerteen en klauwteen?
De termen hamerteen en klauwteen worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze beschrijven in feite verschillende afwijkingen van de stand van één of meerdere kleine tenen.Bij hamertenen is de eerste teen, ofwel ‘grote teen’ normaal en zijn de tweede en/of andere tenen misvormd. Bij een hamerteen is het gewrichtje tussen het eerste en tweede kootje gebogen en tussen tweede en derde kootje gestrekt. Een klauwteen heeft daarbij nog een (over)strekking in het gewrichtje tussen het middenvoetsbeentje en het eerste kootje.
Oorzaken
Een hamerteen of klauwteen is een veelvoorkomende aandoening. De standsafwijking ontstaat vaak door een combinatie van oorzaken. Normaal gesproken is er een evenwicht tussen de verschillende spieren en pezen die de tenen bewegen (zogenaamde buigers en strekkers van de tenen). Als dit evenwicht in de besturing verstoord wordt, kan een standsafwijking ontstaan. Deze verstoring komt doordat de functie van de kleine voetspiertjes verandert. Dit kan vele oorzaken hebben, zoals oudere leeftijd al dan niet gepaard gaande met slagaderverkalking (“arteriosclerose”), diabetes, reuma of letsel na een ongeval. Verder is een veel voorkomende oorzaak van een hamerteenstand van de tweede teen een hallux valgus. Doordat de grote teen niet optimaal functioneert raakt de sturing van tweede teen uit zijn evenwicht en kan een hamerteen ontstaan, maar ook doordat de grote teen onder de tweede teen groeit en daarmee deze teen in een hamerteenstand drukt.
Klachten
Veel mensen met een hamerteen of klauwteen hebben weinig of geen last. Veelal is de standsafwijking dan nog soepel, maar bij lang bestaan kan deze kromstand stug worden.Hoewel de afwijking in de loop der jaren erger kan worden, is het zogenaamde preventief opereren om de standsafwijking te corrigeren niet nodig. Een operatie blijft later altijd mogelijk wanneer er wel klachten ontstaan bijvoorbeeld wanneer de standsafwijking niet meer soepel is maar stugger en stijver wordt. Een hamerteen kan zeer pijnlijk zijn en veel hinder geven bij het dragen van heel gewone schoenen. Meestal ontstaat er op het gewrichtje tussen het eerste en tweede kootje een likdoorn of eksteroog, die vanwege het wrijven tegen de schoen pijn veroorzaakt en ook kan gaan ontsteken.
Bij een stugge hamer- en klauwteen kan er ook een pijnlijke eeltplek op het topje van de teen ontstaan, waar, door de kromstand, een abnormaal hoge druk is ontstaan. Tevens kan er eelt en pijn onder de voorvoet ontstaan omdat de kromstand van de hamerteen het kopje van het middenvoetsbeentje naar beneden drukt en daarmee abnormaal veel druk veroorzaakt. Ten slotte kan dit gepaard gaan met ontsteking en pijn in het gewrichtje tussen het middenvoetsbeentje en het eerste kootje. Het kapsel van dit gewrichtje raakt dan slap en uitgerekt, waarna de teen in dit gewrichtje geleidelijk uit de kom gaat naar boven. Dit veroorzaakt dan weer meer druk onder het kopje van het middenvoetsbeentje en zodoende kan er pijn ontstaan zowel aan de onderkant van de voorvoet, alsook aan de bovenkant van de teen.